Lương Xâm xưa là tên một xã thuộc huyện An Dương, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương (nay là phường Nam Hải, quận Hải An, thành phố Hải Phòng).
Từ Lương Xâm nằm ở phía Đông Bắc của xã Nam Hải, kiến trúc chính quay về hướng Đông. Ngôi từ có bố cục kiểu nội công, ngoại quốc và được dựng trên khu đất cao ráo có khá nhiều cây cổ thụ, trên nền bản doanh và kho lương của Ngô Quyền chống giặc Nam Hán năm xưa.
Việc đóng quân tại khu vực Lương Xâm mà Ngô Quyền nhiều lần về đây chỉ huy tác chiến được thần phả của các đình, đền thờ ông ở vùng Đông Bắc này đề cập đến.
Từ Lương Xâm là di tích lịch sử văn hoá lớn chứa đựng nội dung liên quan đến chiến thắng Bạch Đằng lần thứ nhất năm 938 của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo mưu trí, sáng suốt của Ngô Quyền, đập tan quân xâm lược Nam Hán, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự chủ cho dân tộc.
Nhà sử học Ngô Thì Sĩ thế kỷ thứ XVI đã viết Thắng lợi trên sông Bạch Đằng là cơ sở sau này cho việc phục hồi lại quốc thống, vang dội đến nghìn thu, há chẳng phải lừng lẫy ở một thời bấy giờ mà thôi đâu.
Từ Lương Xâm là một Đài tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Ngô Quyền - Ông tổ trung hưng của nền độc lập nước nhà.
Theo thông lệ, từ Lương Xâm gắn mọi hoạt động của mình với các di tích thờ Ngô Vương trong vùng với tư cách là từ “Cả” và trở thành trung tâm sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng của dân làng. Theo cổ truyền, từ “Cả” được mở hội hàng năm vào đúng ngày 16 tháng Giêng âm lịch (ngày hoá của Ngô Quyền), còn các làng xã khác sang ngày 17 tháng Giêng mới tiến hành lễ hội.
Hoạt động văn hoá truyền thống trong ngày hội tại khu vực từ Lương Xâm diễn ra rất sôi nổi, ngoài việc tế lễ thường kết hợp tổ chức các trò chơi thượng võ như đấu vật, cờ tướng, chọi gà, múa đao, múa kiếm cùng các trò văn nghệ thể thao hấp dẫn khác.
Từ Lương xâm được các cấp chính quyền, ngành văn hoá đầu tư tu bổ, tôn tạo cảnh quan, nội thất một khang trang, đẹp đẽ. Hy vọng, tương lai không xa, nơi đây sẽ là điểm dừng chân bổ ích của du khách thập phương. Từ Lương Xâm được Nhà nước xếp hạng năm 1986.
